Moskou 2

NB Dit is het tweede deel van mijn verhaal over de excursie naar Moskou: deel 1 vind je rechts in het menu (Moskou 1).

De tweede dag van de excursie was het weer veel minder mooi, zoals je op de grijze foto’s wel kunt zien. ’s Ochtends regende het eerst ook nog (zie de foto van mij met Karl Marx) en er was veel mist. Dat was jammer, maar omdat we veel met een bus onderweg waren, niet heel vervelend.

Felix leidde ons weer rond door de stad en vertelde veel over de toeristische highlights. We hebben onderweg kerken gezien, maar ook het Witte Huis (bekend als regeringscentrum, maar tegenwoordig zetel van het stadsbestuur) en de bekende suikertaarten van Stalin. Stalin had oorspronkelijk bedoeld om negentien markante bouwwerken verspreid over de stad te laten bouwen. Het idee was dat hij als nieuwe tsaar (zo zag hij zichzelf zonder al te veel bescheidenheid) ook een nieuw Kremlin wilde bouwen. Hij stierf toen er zeven waren gebouwd en zijn opvolgers zijn aan de andere niet meer toegekomen. Ze worden de zeven zusters genoemd en lijken van een afstand op suikertaarten door de kitscherige vorm, vandaar de bijnaam.

Persoonlijk vind ik deze megalomane bouwwerken eigenlijk wel heel mooi en zelfs één van de hoogtepunten van deze excursie. Ik had me echt verheugd deze bouwwerken eens te zien, waarvan de MGU (Staatsuniversiteit van Moskou) de mooiste is. Omdat het gebouw zo hoog is, hing het deze dag echter half in de mist en heb ik die moeten missen. Wel heb ik foto’s van Hotel Oekraïne en Hotel Leningradskaja. Behalve hotels, bevonden zich in de suikertaarten ook appartementen en regeringsonderdelen zoals het ministerie van buitenlandse zaken. Slappe aftreksels van deze architectuur vind je trouwens in Berlijn aan de Frankfurter Allee (voorheen Stalinallee) en de Karl Marx Allee, waar ik ook een speciaal gevoel bij heb omdat ik het geluk had hier een kamer te vinden toen ik in Berlijn studeerde.

Een rondleiding hadden we nog over het complex van het Novedevichy Klooster (uit 1524), zuidoostelijk van het stadscentrum en de naastgelegen begraafplaats. In dit klooster woonden behalve nonnen, ook vrouwen van de tsarenfamilie die hen liever kwijt dan rijk was. Bijvoorbeeld de vrouw van tsaar Fjodor I, Irina, in 1598 om onder druk plaats op de troon te maken voor zijn opvolger. Peter de Grote borg hier niet alleen zijn halfzus Sofia hierin op omdat hij bang was dat ze de macht wilde opeisen, maar ook zijn eerste vrouw Evdokia omdat hij vond dat zij en haar conservatieve familie zijn hervormingsideeën in de weg zaten.

Het is een heel mooi kloostercomplex wat door de witte muren heel rustig overkomt. Van een afstand heb ik een  overzichtsfoto van het complex genomen en van de begraafplaats heb ik de poort gefotografeerd. Hier liggen belangrijke kunstenaars als Gogol, Sjostakovitsch en Tsjechov, maar ook politici als Chroeststjov en Boris Jeltsin of andere figuren die op de een of andere manier een rol speelden in de Russische geschiedenis. Sprake van serene rust was er op dit kerkhof overigens niet vanwege een internationale biathlonwedstrijd (skiën en schieten) in het nabijgelegen stadion van Spartak Moskou op dat moment. Ook wel weer provocerend van de communisten om dit stadion (gebouwd voor de Olympische Spelen in 1980) naast een klooster te bouwen!

Later die dag ben ik nog met een klein groepje naar naar Kitai-Gorod geweest. Dit is een historisch deel van het centrum net buiten het Kremlin, wat ook onderdeel uitmaakte van de vestingwerken en in het midden van de 16^e eeuw werd aangelegd. De naam komt van het Mongoolse woord voor midden: het was de middelste vesting. Tot het einde van de 16^e eeuw werden er nog twee andere muren om de stad heen gebouwd, waar intussen niet veel meer van te zien is. Kitai-Gorod was in de tsarentijd een levendig centrum van handel, zowel in producten als financieel. Daarnaast vind je er ook veel kerken en kathedralen, zoals overal in Moskou. Dit ondanks pogingen van de communisten er zo veel mogelijk af te breken of een andere bestemming te geven (zoals garage, disco, graanopslag of bioscoop). Tegenwoordig worden juist veel kerken gerestaureerd wat weer een bewijs is van de herwonnen macht van de orthodoxe kerk in dit land sinds de val van het communisme. ’s Avonds zijn we nog gezellig naar de kroeg geweest. Het is wel grappig om weer eens met studenten op te trekken. De meeste zijn een stuk jonger dan ik ben, maar dat maakte eigenlijk niet echt uit. Met een paar studentes had ik wat minder aansluiting, maar verder was het vooral heel leuk!

Zondag zijn we met een paar mensen nog naar het Leninmausoleum geweest. We gingen op tijd omdat de rij berucht is voor de opbaarplaats van het in 1924 gebalsemde lichaam van Lenin. Onlangs is het lichaam gerestaureerd, wat ook goed te zien was. Het lijkt intussen vooral op een wassen beeld uit Madame Tussauds. Toch vond ik het vreemd genoeg indrukwekkend om het meest authentieke overblijfsel van de stichter van de Sovjet-Unie, zijn lichaam, te zien. De geschiedenis van de Sovjet-Unie en het communisme fascineerde me altijd enorm, dat ik het toch wel heel bijzonder vond om deze man te zien in zijn laatste rustplaats. Foto’s maken was niet toegestaan, dus kan jullie het resultaat van de restauratie helaas niet laten zien.

Die middag vertrokken we alweer met de sneltrein (in vier uur!) naar huis. Onderweg heb ik nog wat foto’s gemaakt van de minder gezellige buitenwijken, maar ook van het platteland met dorpen bestaande uit de typische Russische houten huizen.

Het was een heel interessante excursie!